Lĩnh vực vận tải trung chuyển dự kiến sẽ được hưởng lợi từ lượng đơn đặt đóng tàu thấp hơn, so với phần còn lại của phân khúc container. Trong báo cáo hàng tuần mới nhất của mình, nhà môi giới tàu Intermodal cho biết "thị trường vận tải container hiện đang trải qua giai đoạn chuyển đổi đáng kể, được đánh dấu bằng các xu hướng khác nhau trong các đơn đặt đóng tàu. Trong khi nhu cầu ngày càng tăng đối với các tàu container cỡ lớn, dự kiến sẽ tăng công suất tàu đáng kể vào năm 2025, các đơn đặt hàng đóng các tàu trung chuyển cỡ nhỏ đang giảm, tạo ra sự pha trộn phức tạp giữa thách thức và cơ hội cho các hãng vận tải trong khu vực. Giữa những thay đổi này, lĩnh vực vận tải trung chuyển đang đứng trên đỉnh của một sự tái cân bằng tích cực tiềm năng, mang lại triển vọng hấp dẫn cho các công ty vận tải biển đang tìm cách tận dụng các động lực thị trường đang phát triển này ".
Biểu đồ giá thuê tàu định hạn trên sàn Baltic (Nguồn: Intermodal)
Theo nhà phân tích nghiên cứu của Intermodal, bà Chara Georgousi, "mặc dù việc bàn giao tàu container dự kiến đạt đỉnh đến năm 2023 và 2024, lĩnh vực tàu trung chuyển được dự báo sẽ ít bị ảnh hưởng nhất. Hiện tại, tỷ lệ đặt đóng trên-đội tàu đối với tàu trung chuyển ở mức khiêm tốn 9,3%, trái ngược hoàn toàn với 34% đối với cỡ tàu Neo-Panamax và 14,5% đối với phân khúc Panamax. Điều này càng trở nên phức tạp hơn bởi đội tàu già cỗi của phân khúc tàu trung chuyển, có tuổi tàu trung bình là 15,3 năm, với 29,21% tàu trên 20 tuổi. Năm 2023, lĩnh vực container nói chung chứng kiến mức tăng trưởng chỉ dưới 8%. Tuy nhiên, phân khúc tàu trung chuyển đã trải qua mức tăng khiêm tốn hơn 5,2%, do số lượng tàu mới bàn giao bị hạn chế, tổng cộng 197 chiếc, cùng với thị trường phá dỡ mạnh mẽ với 72 tàu ngừng hoạt động. Mô hình bàn giao tàu mới hạn chế này được thể hiện rõ trong các hợp đồng đóng mới tàu trung chuyển gần đây, cho thấy sự sụt giảm từ 252 tàu vào năm 2021 xuống chỉ còn 70 tàu vào năm 2023. Tương tự, số liệu phá dỡ tàu trung chuyển dao động, đạt đỉnh 72 tàu vào năm 2023, tăng thêm 10 tàu so với năm 2022. Với những động lực này, người ta dự đoán rằng lĩnh vực tàu trung chuyển sẽ trải qua sự tăng trưởng đội tàu âm. Dự kiến sẽ giảm 0,1% vào năm 2024, giảm sâu xuống khoảng 5% vào năm 2025. Sự thu hẹp này chủ yếu là do số lượng tàu đến hạn chế và nhu cầu đổi mới đội tàu sắp xảy ra, phản ánh cách tiếp cận thận trọng đối với các khoản đầu tư tàu trung chuyển và tập trung vào việc cập nhật đội tàu già cỗi hiện có".
Trong khi đó, "thị trường tàu trung chuyển chủ yếu tập trung vào các tuyến nội vùng với hơn 70% số tàu triển khai. Một động lực đáng kể của nhu cầu trong lĩnh vực này là sự mạnh mẽ của thương mại nội khối châu Á, bao gồm các khu vực như Trung Đông, Đông Nam Á, Trung Quốc và tiểu lục địa Ấn Độ. Nhu cầu này tiếp tục được thúc đẩy bởi một sự thay đổi đáng chú ý trong mô hình sản xuất. Khi sản xuất dần dần di dời khỏi Trung Quốc, có một sự chuyển đổi có thể quan sát được đối với tiểu lục địa Ấn Độ. Sự di cư chiến lược này của các trung tâm sản xuất đến Đông Nam Á và Ấn Độ đang định hình lại các tuyến đường thương mại và luồng hàng hóa, do đó khuếch đại vai trò của các tàu trung chuyển trong các tuyến đường này.
Hình minh họa tàu vận tải container
Nhà phân tích của Intermodal nói thêm rằng "hơn nữa, việc mở rộng và tăng cường cơ sở hạ tầng và năng lực cảng dự kiến sẽ đóng một vai trò quan trọng trong việc định hình tương lai của thị trường. Sự phát triển dần dần nhưng đáng kể này dự kiến sẽ mở ra những con đường mới trong lĩnh vực này. Khi các cảng trung tâm lớn hơn nâng cấp cơ sở vật chất của họ, sẽ có nhu cầu ngày càng tăng đối với các tàu trung chuyển hiệu quả và nhanh nhẹn. Những tàu này sẽ thu hẹp khoảng cách giữa các cảng lớn này và các cảng nhỏ hơn, mới nổi ở các khu vực đang phát triển nhanh chóng, làm nổi bật tầm quan trọng ngày càng tăng của ngành. Phản ánh những xu hướng này, lĩnh vực tàu trung chuyển đã sẵn sàng cho sự tăng trưởng đáng chú ý. Các dự báo cho thấy tiềm năng tăng nhu cầu lên tới 4% trong trung hạn. Sự gia tăng dự kiến này nhấn mạnh động lực phát triển của ngành và vai trò quan trọng của nó trong mạng lưới thương mại hàng hải toàn cầu. Ngoài sự tăng trưởng và cơ hội dự kiến, lĩnh vực trung chuyển cũng đang chuẩn bị cho một số thách thức vào năm 2024. Một trở ngại đáng kể là các vấn đề mực nước thấp dai dẳng tại Kênh đào Panama, dự kiến sẽ tiếp tục vào năm 2024 và có thể vào năm 2025, và giảm quá cảnh tàu qua tuyến đường thủy quan trọng này. Tác động đặc biệt nghiêm trọng đối với hoạt động trung chuyển, với các cảng Đông Á, rất quan trọng đối với thương mại xuyên Thái Bình Dương, bị ảnh hưởng đáng kể".
Bà nói thêm rằng "một thách thức khác là việc Liên minh châu Âu đưa ra thuế carbon đối với khí thải tàu biển. Quy định mới này dự kiến sẽ ảnh hưởng đáng kể đến chiến lược triển khai tàu. Để giảm thiểu nợ thuế, các chủ tàu có thể sẽ ưu tiên triển khai các tàu trung chuyển mới hơn, ít gây ô nhiễm hơn ở vùng biển châu Âu. Do đó, điều này có thể dẫn đến việc rút trọng tải đội tàu hiện đại khỏi các tuyến châu Á. Kết quả sẽ là một sự thay đổi rõ ràng, khiến các cảng châu Á phải xoay sở với các tàu trung chuyển cũ hơn, ít tiết kiệm nhiên liệu hơn. Sự sắp xếp lại này có khả năng làm trầm trọng thêm tình trạng thiếu tàu trung chuyển cỡ nhỏ ở châu Á, dẫn đến một đội tàu trung chuyển ngày càng già cũ trong khu vực", bà Georgousi kết luận.
Tác giả: Nikos Roussanoglou