Ngành hàng hải đang bước vào một giai đoạn mới quan trọng trong quá trình chuyển đổi năng lượng, khi mức độ sẵn sàng của đội tàu đối với các loại nhiên liệu thay thế đang tăng vọt và vượt xa cơ sở hạ tầng cung ứng thực tế, theo báo cáo Maritime Forecast to 2050 mới nhất của DNV công bố hôm nay.

Báo cáo cho thấy rằng đến năm 2030, đội tàu sử dụng nhiên liệu thay thế sẽ có khả năng tiêu thụ tới 50 triệu tấn dầu quy đổi (Mtoe) nhiên liệu ít phát thải khí nhà kính mỗi năm – gấp đôi khối lượng cần thiết để đáp ứng mục tiêu phát thải 2030 của Tổ chức Hàng hải Quốc tế (IMO). Tuy nhiên, lượng tiêu thụ thực tế của các loại nhiên liệu này hiện mới chỉ đạt 1 Mtoe, làm nổi bật khoảng cách lớn giữa năng lực của đội tàu và khả năng cung ứng nhiên liệu.

“Ngành hàng hải đã sẵn sàng bước sang giai đoạn tiếp theo của quá trình chuyển đổi năng lượng,” ông Knut Ørbeck-Nilssen, CEO của DNV Maritime cho biết. “Khung Net-Zero của IMO còn nhiều điểm chưa hoàn thiện và rất cần có sự rõ ràng hơn về cách thức sử dụng số tiền thu được. Nó đã và đang ảnh hưởng đến các quyết định đầu tư, lựa chọn vận hành và chiến lược nhiên liệu trên toàn ngành.”

Ấn bản thứ chín của báo cáo DNV được công bố vào thời điểm mang tính bước ngoặt đối với ngành, khi Khung Net-Zero (NZF) của IMO đã được thông qua nhưng vẫn đang chờ phê chuẩn cuối cùng vào tháng 10. Sự phát triển về mặt quy định này, cùng với tốc độ gia tăng nhanh chóng của các tàu có khả năng sử dụng nhiên liệu thay thế – dự kiến gần như sẽ tăng gấp đôi vào năm 2028 – báo hiệu một sự chuyển dịch từ giai đoạn chuẩn bị sang hành động trong giới chủ tàu.

Phân tích của DNV đưa ra một số giải pháp tiềm năng để thu hẹp khoảng cách giữa mức độ sẵn sàng của đội tàu và khả năng cung ứng nhiên liệu, như tận dụng cơ sở hạ tầng hiện có cho nhiên liệu sinh học, áp dụng các biện pháp tiết kiệm năng lượng trên tàu mới, phát triển công nghệ thu giữ carbon trên tàu, và mở rộng việc sử dụng hệ thống hỗ trợ gió.

Công nghệ thu giữ carbon trên tàu (OCC) cũng được báo cáo đánh giá là rất tiềm năng, với mô hình cho thấy chỉ cần trang bị cơ sở hạ tầng tiếp nhận CO₂ tại 20 cảng lớn có thể loại bỏ tới 75 triệu tấn CO₂ mỗi năm. Điều này có thể bù đắp cho khoảng 25 Mtoe nhiên liệu ít phát thải – tương đương với lượng nhiên liệu cần thiết để đạt mục tiêu cơ bản năm 2030 của IMO.

“Ngành hàng hải đã có những tiến bộ kỹ thuật thực sự trong vài năm gần đây,” ông Eirik Ovrum, tác giả chính của báo cáo, cho biết. “Nhưng các giải pháp này vẫn đang hoạt động rời rạc. Để mang lại hiệu quả, chúng cần được tích hợp vào chiến lược đội tàu, được hỗ trợ bởi cơ sở hạ tầng và được công nhận trong các khung tuân thủ. Đó chính là trọng tâm của giai đoạn tiếp theo.”

Các phát hiện của báo cáo DNV phù hợp với một đánh giá riêng của Columbia Group, đơn vị dự báo rằng các tàu hai nhiên liệu sẽ định hình thập kỷ tới của ngành vận tải biển do chưa có các lựa chọn không phát thải carbon khả thi. Theo Columbia Group, các tàu hai nhiên liệu, đặc biệt là tàu chạy LNG, đang nổi lên như một công nghệ cầu nối thực tiễn nhằm ứng phó với các quy định ngày càng siết chặt.

“Các chủ tàu và nhà khai thác đang đối mặt với ngày càng nhiều quy định, và đặc biệt LNG đã nổi lên như một công nghệ cầu nối cho phép tuân thủ các tiêu chuẩn hiện nay đồng thời tạo sự an tâm cho thập kỷ tới,” ông Duncan McLennan, Giám đốc Kỹ thuật của Columbia Shipmanagement, cho biết.

Tính đến cuối năm 2025, tàu hai nhiên liệu đã chiếm khoảng một nửa số đơn hàng tàu mới toàn cầu, với gần 70% trong số đó sử dụng động lực LNG. Dù những con tàu này mang lại sự linh hoạt và khả năng tuân thủ quy định, Columbia Group nhấn mạnh rằng chúng cũng mang đến những phức tạp vận hành mới.

Theo nền tảng Alternative Fuels Insights (AFI) của DNV, tính đến tháng 8 năm 2025, có 1.794 tàu có khả năng sử dụng nhiên liệu thay thế đang hoạt động, cùng 1.544 tàu đang được đặt đóng.

“Việc cân bằng LNG với các nhiên liệu truyền thống như VLSFO đòi hỏi phải có kế hoạch cẩn trọng và giám sát vận hành chặt chẽ,” ông McLennan nói thêm. “Vấn đề không chỉ là đóng những con tàu này, mà còn là đảm bảo chúng được vận hành an toàn, hiệu quả và hoàn toàn tuân thủ.”

Chloe Lê
Nguồn: gcaptain