Quang cảnh Cảng Balboa được chụp lại sau khi tập đoàn CK Hutchison của Hồng Kông đồng ý bán phần lợi ích của mình tại một nhà khai thác cảng then chốt ở Kênh đào Panama cho một liên danh do BlackRock Inc hậu thuẫn, giữa lúc Tổng thống Mỹ Donald Trump gây sức ép nhằm kiềm chế ảnh hưởng của Trung Quốc trong khu vực, Panama City, Panama, ngày 4 tháng 3 năm 2025. REUTERS/Enea Lebrun

Kênh đào Panama đang lên kế hoạch tham gia vào lĩnh vực kinh doanh cảng biển với một gói thầu cho hai cảng, động thái này diễn ra giữa lúc đang có cuộc đối đầu căng thẳng giữa Mỹ và Trung Quốc liên quan đến tuyến đường thủy này.

Cơ quan Quản lý Kênh đào Panama dự kiến sẽ mở gói thầu vận hành một cảng ở bờ Đại Tây Dương và một cảng ở bờ Thái Bình Dương, cả hai đều sẽ kết nối với một đường ống dẫn khí dầu mỏ hóa lỏng (LPG). Các cảng này sẽ thuộc sở hữu của kênh đào và nhiều khả năng sẽ được một bên thứ ba vận hành, người đứng đầu cơ quan, ông Ricaurte Vasquez, cho biết trong một cuộc phỏng vấn hôm thứ Hai tại New York.

“Chúng tôi đang bước vào cuộc chơi của các cảng biển,” ông Vasquez nói.

Các cảng của Panama đã thu hút sự chú ý đặc biệt từ Washington trong những tháng gần đây. Tổng thống Mỹ Donald Trump đã chỉ trích ảnh hưởng của Trung Quốc đối với kênh đào, đe dọa sẽ giành lại quyền kiểm soát tuyến đường thủy này và đưa ra cáo buộc sai rằng Bắc Kinh kiểm soát nó. Tổng thống Panama Jose Raul Mulino nhiều lần khẳng định kênh đào là hoạt động của Panama và đất nước này thực hiện đầy đủ chủ quyền đối với nó.

Mặc dù Trung Quốc không tham gia vào việc vận hành kênh đào, tập đoàn CK Hutchison Holdings Ltd. có trụ sở tại Hồng Kông đã vận hành các cảng ở cả hai phía Đại Tây Dương và Thái Bình Dương.

Kế hoạch sở hữu cảng của cơ quan quản lý kênh đào là một phần trong khoản chi đầu tư vốn 8,5 tỷ đô la Mỹ mà họ đề xuất cho bảy năm tới, bao gồm đường ống LPG, một hồ chứa nước mới cùng các tuyến đường bộ và đường cao tốc. Các cảng hiện do công ty con Panama Ports Co. của CK Hutchison vận hành, nằm ngoài phạm vi quản lý của kênh đào, được nhượng quyền vào năm 1997 và đang sử dụng công nghệ cũ.

Cơ quan quản lý kênh đào sẽ tìm cách áp dụng công nghệ cần cẩu mới giúp di chuyển hàng hóa hiệu quả hơn, và cạnh tranh với cảng Cartagena hiện đại hơn ở Colombia lân cận, ông Vasquez cho biết.

“Chúng tôi tin rằng mình có thể vượt qua tình trạng này và cố gắng thực hiện theo một cách khác,” ông Vasquez nói.

Quyết định này được đưa ra khi ông Mulino cho biết chính quyền của ông sẽ xây dựng chiến lược logistics hàng hải quốc gia để xác định khuôn khổ mới cho hoạt động cảng biển ở Panama. Tổng kiểm toán của nước này đã đệ đơn kiện nhằm chống lại việc gia hạn hợp đồng với đơn vị địa phương của CK Hutchison, điều này có thể làm phức tạp kế hoạch của tập đoàn bán mảng kinh doanh cảng toàn cầu cho một liên danh có sự tham gia của BlackRock Inc.

Kênh đào Panama đang ghi nhận một khoản doanh thu bất ngờ trong năm nay nhờ các mức thuế quan mới của Mỹ. Các nhà vận chuyển hàng hóa bán thành phẩm và ô tô đã gấp rút nhập hàng vào Mỹ trước khi các mức thuế có hiệu lực đầy đủ, góp phần tăng doanh thu cho kênh đào. Cơ quan quản lý kênh đào dự đoán lượng hàng dồn về trước sẽ giảm trong năm tài chính tới bắt đầu từ tháng 10, và dự báo doanh thu khoảng 4,4 tỷ đô la Mỹ, thấp hơn mức khoảng 5 tỷ đô la Mỹ của năm nay, ông Vasquez cho biết.

Lượng mưa dồi dào hơn trong năm nay đã giúp cơ quan quản lý kênh đào duy trì độ sâu mớn nước ở mức 50 feet (15 mét), và nhiều khả năng sẽ kéo dài đến cuối năm, ông nói. Trước đó, hạn hán nghiêm trọng trong hai năm liên tiếp đã buộc kênh đào phải hạn chế số lượt tàu qua lại và áp dụng các kỹ thuật tiết kiệm nước mới.

Chloe Lê
Nguồn: gcaptain